Motor Yağı Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Motor Yağı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Motor Yağının Görevleri Nelerdir?

Motor yağının temel görevleri;

·       Sürtünmeyi en aza indirerek aşınmayı engeller.

·       Yüksek sıcaklıkta çalışan motor parçalarının soğutulmasına yardımcı olur, parçaların ısınarak deforme olmasını önler.

·       Toz ve kiri yağ filtresine taşıyarak motor parçalarını temizler.

·       Segman, piston ve silindir arasındaki boşlukları doldurur. Gaz kaçağını engelleyerek verimliliği artırır.

Motor Yağı Çeşitleri Nelerdir?

Motor yağları üretim şekillerine göre mineral, yarı sentetik ve tam sentetik olmak üzere üçe ayrılır.

Mineral Yağlar

Mineral yağlar; ham petrolün damıtılması ve deterjan, viskozite geliştirici, aşınma önleyici gibi katkı malzemeleri eklenmesiyle elde edilir.

Tam Sentetik Yağlar

Sentetik yağlar; laboratuvar ortamında tamamen kimyasal işlemler sonucunda üretilir.

Yarı Sentetik Yağlar

Mineral yağ ve sentetik yağın karıştırılması sonucu elde edilir. Yarı sentetik yağlar üretilirken genellikle %70-80 oranında mineral yağa %20-30 oranında sentetik yağ eklenir.

Mineral Yağlar İle Sentetik Yağlar Arasındaki Farklar Nelerdir?

·       Sentetik yağların mineral yağlardan en büyük farkı sıcaklığa karşı olan dayanıklılıklarıdır. Düşük sıcaklıklarda daha akıcılardır. Buharlaşma katsayıları düşük olduğu için yüksek sıcaklıklarda da yağ eksiltmeleri daha azdır.

·       Ham maddesi daha maliyetli olan sentetik yağların üretilmesi için yoğun kimyasal işlemler gerektiğinden sentetik yağlar mineral yağlara göre daha pahalıdır.

·       Tam sentetik motor yağı ömrü, mineral yağın ömrüne kıyasla daha uzundur. Uzun vadede daha tasarruflu olan sentetik yağlar çevreye de daha duyarlıdır.

·       Sürtünmeye daha az enerji harcayan, daha dayanıklı sentetik yağların performansları daha güçlüdür.

Motor Yağı Yakıt Tüketimini Etkiler mi?

Kaliteli motor yağı kullandığınızda sürtünmeye harcanan enerjiden tasarruf edeceğiniz için yakıt tüketiminiz düşecektir.

Motor Yağı Performansı Etkiler mi?

Motor yağları aşınmaları engellediğinden ve sürtünmeye için daha az enerji harcanmasını sağladığından motorunuzun gücünü yola etkili bir şekilde aktarabilir, otomobilinizin performansını artırabilirsiniz.

Motor Yağı Değişimi Faydaları Nelerdir?

Motor yağını geç değiştirmek otomobilinizin motorunu temizlemekle ve korumakla görevli yağın zaman içinde kirlenmesine ve görevlerini yerine getirememesine sebep olur. Bu yüzden düzenli olarak motor yağı değişimi yapmak önemlidir. Motor yağını yenilemek; motorun ömrünü uzatır, aracın performansını güçlendirir ve yakıt tasarrufu yapmanızı sağlar.

Motor Yağı Hangi Sıklıkta Değiştirilmeli?

Yağ değişim zamanı aracınızın modeline, kullandığınız yağın türüne ve kat ettiğiniz kilometreye göre değişiklik gösterebilir. Ortalama bir değer vermek gerekirse eski araçların 5.000 kilometrede bir, yeni araçların ise 20.000 kilometrede bir motor yağlarının değişmesi uygun olacaktır. Yağ değişimi sırasında aracınızın yağ filtresini değiştirmeyi de ihmal etmemelisiniz.

Motor Yağı Nasıl Kontrol Edilir?
Motor yağını gösterge paneli üzerindeki motor yağı basınç uyarı lambası yandığında mutlaka kontrol ettirmelisiniz. Aracı düz bir yüzeye park ettikten sonra yağ çubuğunu yerinden çıkararak motor yağının durumunu kontrol etmeniz de mümkün. İdeal olan yağın maksimum ile minimum seviyesi arasında olmasıdır.

·       Düşük yağ seviyesinin dışında yağ uyarı ışığı aşağıdaki sebeplerden dolayı da yanabilir;

·       Yağ pompasının çalışmaması

·       Yağ basınç sensörü arızası

·       Yağ sisteminde tıkanıklık

Motor Yağı Değişiminin Püf Noktaları

Motor yağı nereden konur?

Motor yağını kendiniz ekleyecekseniz supap muhafaza kapağı üzerindeki kapaktan yağ eklemesi yapabilirsiniz.

Motor yağı kaç litre konur?

Eklenecek motor yağı otomobilinizin modeline ve motoruna göre değişiklik gösterir. Örneğin; 3 silindirli bir motora 3,5-4 litre yağ kullanmanız gerekirken 6 silindirli bir motora 6-7 yağ eklemeniz gerekebilir.

Motor yağı fazla olursa ne olur?

Motor yağını fazla koyduğunuzda yağ yanma odasına karışır, aracınız egzozdan yağ ve duman atmaya başlar.
Fazla yağ sekmanları ve subap lastiklerini aşındırır, motor üfleme yapmaya başlar.

Motor yağı ilavesi nasıl yapılır?

Kimi zaman aracınızın yağı eksilebilir, bunun en önemli sebebi motorun yağ yakmasıdır.

 

Motorun yağ yaktığını nasıl anlarız? Egzoz dumanının rengi maviyse, motor kapağı açıldığında hava üflüyorsa, yağ çubuğundaki yağ izleri ideal ölçünün altında kalıyorsa motorunuz büyük ihtimalle yağ yakıyordur. Motor yağ çubuğundan duman çıkması da yağ eksilmesini işaret ediyor olabilir. Peki motor yağ yakması nasıl engellenir? Motorunuzun yağ yakmasının önüne geçmek için motor yağını düzenli aralıklarla kontrol ettirmeli ve aracınızı devamlı yüksek devirde çalıştırmaktan kaçınmalısınız.

Motor yağı ilavesini kendiniz yapmak istiyorsanız; azar azar yağ ilave etmeli ve yağ çubuğundaki seviyeyi kontrol etmelisiniz. İlave edeceğiniz motor yağının mevcut yağ ile aynı yağ olması da önemli.

Motor Yağının Rengi Ne İfade Eder?

Motor yağının koyu bir renk alması motorunuzda ya da motor yağınızda bir soruna işaret etmez. Aksine kirli yağ, yağın görevi yerine getirdiğini gösterir. Bu durumda motor yağınızı ve filtrenizi değiştirmek yeterli olacaktır.

Motor Yağı Katkıları Yararlı mıdır?

Motor yağına ek olarak motor yağı katkılarının da sürücüler tarafından sıkça kullanıldığını görmüşsünüzdür. Peki yakıt tasarrufu, performans artışı gibi çeşitli vaatleri olan motor yağı katkıları gerçekten yararlı mıdır? Uzmanlar yeni nesil motor yağlarında aracınız için gerekli tüm maddelerin olduğunu bu yüzden katkı maddelerinin kullanılmasının gereksiz olduğunu, ayrıca bu katkıların uzun vadede aracınızın motoruna yarardan çok zarar getirebileceğini belirtiyor.

Motor Yağının Teknik Özellikleri

Motor Yağı Viskozitesi

En basit tanımıyla viskozite, yağın kalınlığının ölçüsüdür. Tüm sıvılar için kullanılan viskozite terimi akmaya karşı direnci ifade eder. Bir örnekle viskozite nedir netleştirelim. Bildiğiniz gibi bal kalın, su ince bir yapıdadır yani balın viskozitesi sudan daha yüksektir diyebiliriz. Aynı şekilde bir yağ kalınsa viskozitesi yüksek, inceyse viskozitesi düşüktür diyebiliriz.

Çok yüksek viskoziteye sahip yağlar; akıcılıkları zayıf olduğundan düşük ısıda motorun tüm kısımlarına ulaşmayabilirler.

Çok düşük viskoziteye sahip yağlar ise; yüksek sıcaklıklarda incelerek koruma özelliğini kaybedebilirler.

Tek Viskozite Yağlar ve Multi-Viskozite Yağlar

Motor yağları hizmet ettikleri hava sıcaklığı değerlerine göre tek viskozite ve multi-viskozite yağlar olmak üzere ikiye ayrılır. Tek viskozite yağlara tek mevsimlik, multi-viskozite yağlara da dört mevsimlik yağlar dendiğini de görebilirsiniz.
Viskozite aralığına göre motor yağı seçerken kış mevsiminin en düşük sıcaklığını, yaz mevsiminin ise en yüksek sıcaklığını baz almalısınız.

Tek Viskozite Yağlar ile Multi-Viskozite Yağların Farkları Nelerdir?

Çok viskoziteli yağlar değişen sıcaklık değerlerine uyum sağlarken tek viskoziteli yağların yapısı her sıcaklıkta aynıdır. Bu yüzden çok viskoziteli yağların birçok avantajı vardır;

Çok viskoziteli yağlar soğuk havalarda daha akıcı, sıcak havalarda ise daha kalındır.
Çok vizkoziteli yağlar daha fazla yakıt tasarrufu sağlar.
Tüm hava koşullarında daha fazla koruma sağlayan çok viskoziteli yağlar daha güvenlidirler.

Motor Yağlarının Viskozite Sınıflandırması

Motor yağları düşük ve yüksek sıcaklıklardaki akışkanlıklarına yani viskozite değerlerine göre sınıflandırılır. Society of Automotive Engineers kelimelerinin baş harflerinden oluşan SAE sınıflandırmasında yağın aldığı numara ne kadar küçükse yağ o kadar ince ve akıcıdır. Örneğin; SAE 10 numaralı yağ, SAE 50 numaralı yağa göre daha akıcıdır.

SAE sınıflandırmasında W harfi motor yağının kışlık bir yağ olduğunu gösterir. Harf yer almıyorsa motor yağının yazlık bir yağ olduğunu anlayabilirsiniz. Kışlık motor yağı donma derecesi daha düşük, yazlık motor yağı kaynama noktası ise daha yüksek olacak şekilde üretilmiştir.

“SAE 15W–50” gibi gösterimlerle ifade edilen yağlar ise dört mevsim kullanmaya uygun yağlardır.

Yazlık Motor Yağları: SAE 10, SAE 20, SAE 30, SAE 40, SAE 50
Kışlık Motor Yağlar: SAE 5W, SAE 10W, SAE 15W
Dört Mevsim Motor Yağları: SAE 10W-40, SAE 15W-50, SAE 15W–50

Motor Yağı Performans Sınıfı Ne İfade Eder?

Motor yağının performansını ambalajı üzerinde yazılı olan API ve ACEA değerlerinden anlayabilirsiniz.

API Performans Sınıfı
Amerikan Petrol Enstitüsünün baş harflerinden oluşan API sınıflandırmasına göre “S” harfi yağın benzinli motorlarda kullanılacağını, “B” harfi ise dizel motorlarda kullanılacağını gösterir.

Benzinli motorlar için performanslarına göre yağlar SA, SB, SC, SD, SE, SF, SG, SH, SJ, SL, SM, SN olmak üzere 12 çeşittir. SA, SB, SC, SD ve SE sınıfındaki yağlar 1930 ile 1979 yılları arasında üretilen otomobillerde kullanılmıştır. Yeni nesil otomobillerde kullanılması sakıncalıdır. Günümüzde daha çok SJ, SL, SM ve SN performans sınıfındaki motor yağları tercih edilmektedir.

ACEA Performans Sınıfı

1996 yılında Avrupa Otomobil Üreticileri Birliğinin geliştirdiği sınıflandırmaya göre “A” harfi yağın benzinli motorlarda, “B” harfi dizel motorlu hafif ticari araçlarda, “E” harfi ise dizel motorlu ağır ticari araçlarda kullanılması gerektiğini ifade eder. Harfi takip eden rakam ise yağın performansını belirler. Örneğin; benzinli motorlarda A1 yakıt ekonomisi için kullanılırken A5 yüksek performans sunar.

 

Motor Yağı Seçimi Nasıl Yapılır?

Motor yağı seçiminde önemli olan aracınıza en uygun yağı seçmektir. Tüm bu bilgilerin ışığında aracımıza uygun motor yağını nasıl seçebiliriz? İlk olarak otomobilinizin kullanma kılavuzunda yer alan, viskozite ve performans sınıflandırma değerlerini göz önünde almanız gerektiğini unutmamalısınız. Motor yağı seçerken göz önünde bulundurmanız gereken diğer kilit noktalar;

1. Motorunuzun teknik özelliklerine göre motor yağı seçin.

Yüksek devirli yeni nesil motorlar: Yağ boşluğu azdır bu yüzden SAE numarası düşük yağlar kullanılabilir.
Orta devirli motorlar: Yağ boşluğu bir miktar arttığı için SAE numarası ortalama seviyede olan yağlar kullanılabilir.
Düşük devirli motorlar: Yağ boşluğu fazla olduğu için SAE numarası yüksek yağlar tercih edilebilir.

2. Otomobilinizin modeline uygun yağı seçin.

Benzinli motorlar için; SJ,2001 ve öncesinde üretilen otomobiller; SL,2004 ve öncesinde üretilen otomobiller; SM 2010 ve öncesinde üretilen otomobiller için geliştirilmiştir. SN ise 2011 sonrasında üretilen otomobiller için en yeni ve en gelişmiş motor yağı sınıfıdır, 2011 öncesinde üretilen otomobilleri de kapsar.

Dizel motorlar için ise CH-4, Cl-4, Cl-4 PLUS ve CJ-4 servis sınıfı günümüzde üretilen motorların ihtiyaçlarına uygundur. CJ-4, dizel motorlar için en gelişmiş motor yağıdır.

3. Motor yağı seçerken hava sıcaklığını göz önünde bulundurun.

SAE 5W-20: -8° ile -30° arasında çalışan motorlar için uygundur.
SAE 5W-30: -30° ile 16° arasında çalışan motorlar için uygundur.
SAE 10W: -18° ile 16° arasında çalışan motorlar için uygundur.
SAE 10W-30: -18° ile 40° arasında çalışan motorlar için uygundur.
SAE 10W-40: -18° ile 40° arasında çalışan motorlar için uygundur.
SAE 20W-20: -8° ile 40° arasında çalışan motorlar için uygundur.
SAE 20W-40: -8° ile 40° arasında çalışan motorlar için uygundur.
SAE 20W-50: -8° ile 40° arasında çalışan motorlar için uygundur..

 

kaynak